Trong thai kỳ, sữa bầu là nguồn dinh dưỡng thiết yếu giúp mẹ khỏe và thai nhi phát triển toàn diện. Tuy nhiên đối với những ai gặp tình trạng dư ối thì việc lựa chọn loại sữa hay liều lượng phù hợp lại là điều mà nhiều người băn khoăn. Vậy bị dư ối có nên uống sữa bầu hay không? Hãy cùng Bệnh viện Đại học Phenikaa (PhenikaaMec) tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này và lựa chọn phương pháp chăm sóc khoa học đảm bảo cả mẹ lẫn thai nhi đều khỏe trong bài viết dưới đây.
Dư ối là gì?
Từ tuần thai thứ 16 đến khoảng tuần thứ 34, thể tích nước ối ở mẹ bầu thường đạt 300ml - 600ml. Tuy nhiên, nếu lượng nước ối tăng cao vượt ngưỡng bình thường, đặc biệt khi đạt từ 800ml - 1500ml, thai phụ có thể được bác sĩ chẩn đoán là bị dư ối. Tình trạng này thường xuất hiện từ tuần thai thứ 20 đến 30.
Dư ối là tình trạng lượng nước ối cao hơn mức bình thường, nhưng chưa đến ngưỡng chẩn đoán là đa ối. Đây có thể coi là giai đoạn nhẹ hoặc ban đầu của đa ối. Đa số trường hợp thường cảnh báo nhiều nguy cơ với mẹ và thai nhi.
Dấu hiệu nhận biết dư ối
Dư ối thường diễn biến âm thầm, nhưng nếu để ý kỹ, mẹ bầu có thể phát hiện qua một số biểu hiện đặc trưng dưới đây:
1. Bụng to nhanh
Vòng bụng của mẹ tăng nhanh hơn so với tuổi thai, cảm giác căng tức, nặng nề, đặc biệt rõ rệt từ tam cá nguyệt thứ hai trở đi.
2. Cảm giác khó thở, thở nông
Khi nước ối quá nhiều, tử cung giãn to gây áp lực lên cơ hoành, khiến mẹ thấy thở khó, hụt hơi, nhất là khi nằm.
3. Phù tay, chân
Bàn tay, bàn chân, đặc biệt là mắt cá chân dễ bị sưng phù do tăng áp lực trong ổ bụng và chèn ép hệ tuần hoàn.
4. Đau lưng và đau tức vùng bụng dưới
Nước ối dư khiến tử cung chèn ép vùng thắt lưng và hạ vị, gây đau nhức kéo dài, khó chịu.
5. Nghe tim thai khó hơn bình thường
Trong các lần khám thai, bác sĩ có thể gặp khó khăn trong việc nghe tim thai rõ do lớp nước ối dày che phủ.
6. Ít cảm nhận được cử động thai
Thai nhi có thể bị "trôi" trong lượng nước ối dư thừa, khiến mẹ khó cảm nhận các cử động đạp hay xoay người của bé.
Nếu mẹ bầu thấy có từ 2 dấu hiệu trở lên kéo dài không dứt, đặc biệt trong những tuần giữa và cuối thai kỳ, hãy đến cơ sở y tế chuyên khoa để được siêu âm, kiểm tra lượng nước ối kịp thời. Siêu âm đo chỉ số AFI và góc sâu nhất của buồng ối là phương pháp chẩn đoán dư ối chuẩn xác nhất.
Dư ối khiến thai phụ căng tức bụng, cảm thấy khó thở, mệt mỏi
Dư ối có nguy hiểm không?
Phần lớn các trường hợp nhẹ không gây nguy hiểm nghiêm trọng. Thai phụ vẫn có thể mang thai khỏe mạnh và sinh con an toàn. Tuy nhiên, vẫn cần theo dõi sát sao vì có thể phát triển thành đa ối, làm tăng các nguy cơ:
- Sinh non, vỡ ối sớm, băng huyết sau sinh.
- Ngôi thai bất thường (ngôi ngang, ngôi ngược) do bé có quá nhiều không gian để xoay.
- Sa dây rau rất nguy hiểm vì dây rau bị sa xuống âm đạo, bị chèn ép và cản trở dinh dưỡng đến thai nhi. Nếu không xử trí kịp thời sẽ gây tình trạng thai ngừng phát triển.
- Thai lưu nếu không can thiệp kịp thời trong trường hợp biến chứng nặng.
Mẹ bầu không nên chủ quan. Mẹ cần tuân thủ lịch khám thai, điều chỉnh chế độ ăn uống (hạn chế đường, tinh bột, tăng chất xơ) và theo dõi cử động thai thường xuyên.
Dư ối tiềm ẩn nhiều rủi ro gây hại cho cả mẹ bầu lẫn sự phát triển của thai nhi
Bà bầu bị dư ối có nên uống sữa bầu không?
Sữa bầu là sữa công thức chuyên biệt cho phụ nữ mang thai. Sản phẩm này cũng phù hợp khi chuẩn bị mang thai hoặc cho con bú. Thành phần sữa bầu được cân đối nhằm đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng tăng cao của mẹ và hỗ trợ sự phát triển toàn diện của thai nhi.
Sữa bầu thường bổ sung các dưỡng chất thiết yếu cho thai kỳ, bao gồm: Acid folic (vitamin B9), Canxi, Sắt, Omega-3 (DHA, EPA), chất đạm, vitamin A, D, B12, kẽm, iốt, choline… cần thiết cho cả mẹ và bé. Một số loại sữa bầu còn chứa chất xơ hòa tan (FOS, inulin) giúp cải thiện tiêu hóa hạn chế nguy cơ táo bón khi mang thai.
Vậy bà bầu bị dư ối có nên uống sữa bầu không? Thai phụ hoàn toàn có thể uống sữa bầu, tuy nhiên nên lựa chọn loại sữa bầu ít đường. Nếu bạn bị dư ối do rối loạn dung nạp đường thì cần có chế độ ăn uống phù hợp để kiểm soát đường huyết hàng ngày.
Uống sữa bầu giúp cân bằng dinh dưỡng, cung cấp khoáng chất nuôi dưỡng thai nhi
Tham khảo thêm:
Lưu ý quan trọng khi chọn sữa bầu cho mẹ bị dư ối
Dưới đây là những lời khuyên cụ thể, theo từng mục, giúp mẹ bầu bị dư ối lựa chọn và sử dụng sữa bầu đúng cách:
1. Ưu tiên sữa bầu ít đường, ít năng lượng
Dư ối có liên quan mật thiết đến tăng đường huyết, nhất là ở mẹ bầu có nguy cơ tiền đái tháo đường, tiểu đường thai kỳ. Vì vậy, mẹ bầu nên lựa chọn sữa bầu có hàm lượng đường thấp, tránh các sản phẩm có vị ngọt đậm hoặc chứa đường sucrose, glucose tinh luyện. Bạn hãy chọn các loại sữa có ghi “Low sugar” - “ít đường”, “không đường” hoặc “dành cho người tiểu đường thai kỳ”.
2. Kiểm soát lượng đường nạp vào mỗi ngày
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), phụ nữ mang thai không nên tiêu thụ quá 25g đường tự do/ngày (tương đương 5 muỗng cà phê). Một số loại sữa bầu phổ biến có thể chứa 6–15g đường/ly, nên mẹ cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.
Nếu lượng đường trong sữa bầu cao, mẹ nên giảm lượng tinh bột từ thực phẩm. Ngoài ra, cũng nên hạn chế các loại bánh ngọt, nước trái cây đóng hộp, kẹo,… để giảm tổng đường tiêu thụ mỗi ngày.
3. Liều lượng dùng sữa bầu
Mẹ bầu nên uống 1 ly/ngày hoặc chia làm 2 lần, mỗi lần nửa ly, sau bữa ăn chính để tránh tăng đường huyết đột ngột. Ngoài ra cũng nên kết hợp với nước lọc, rau xanh, chất đạm và chất béo lành mạnh để đảm bảo dinh dưỡng mà không dư thừa năng lượng.
4. Theo dõi chỉ số ối và đường huyết định kỳ
Theo dõi chỉ số AFI định kỳ là rất quan trọng. Nếu chỉ số tăng bất thường, bác sĩ có thể yêu cầu tạm dừng sữa bầu hoặc chuyển sang loại ít ngọt hơn.
Ngoài ra, mẹ bầu có nguy cơ tiểu đường thai kỳ, cần làm nghiệm pháp dung nạp glucose (OGTT) để kiểm soát kịp thời biến chứng.
Uống sữa bầu cần có liều lượng hợp lý
Khi nào mẹ bầu bị dư ối không nên uống sữa bầu?
Dưới đây là các trường hợp mẹ bầu bị dư ối không nên uống sữa bầu:
- Khi mẹ bầu có dấu hiệu tăng đường huyết hoặc tiểu đường thai kỳ: Dư ối có liên quan chặt chẽ đến rối loạn chuyển hóa đường, đặc biệt là tiểu đường thai kỳ. Nếu mẹ bị tiểu đường thai kỳ, hoặc có chỉ số đường huyết cao sau nghiệm pháp dung nạp glucose không nên uống sữa bầu.
- Khi lượng nước ối tăng nhanh bất thường: Nếu bác sĩ theo dõi thấy chỉ số ối (AFI) tăng liên tục hoặc vượt ngưỡng 24–25cm.
- Khi mẹ tăng cân quá nhanh hoặc đang thừa cân: Không dùng sữa bầu để tránh các nguy cơ rối loạn chuyển hóa.
Kết luận
Qua những thông tin chia sẻ trên đây, thắc mắc bị dư ối có nên uống sữa bầu không đã được giải đáp. Mang thai là hành trình kỳ diệu, nhưng cũng cần được theo dõi sát sao để mẹ tròn con vuông. Dù đang khỏe mạnh, mẹ bầu vẫn nên thăm khám định kỳ để kiểm tra sự phát triển của thai nhi, lượng nước ối, tim thai và các chỉ số quan trọng khác.
Tại Bệnh viện Đại học Phenikaa (PhenikaaMec), mẹ sẽ được chăm sóc bởi đội ngũ bác sĩ sản khoa tận tâm, giàu kinh nghiệm, cùng hệ thống thiết bị siêu âm hiện đại, đảm bảo phát hiện sớm mọi vấn đề và tư vấn phù hợp theo từng giai đoạn thai kỳ.
Mẹ bầu hãy đặt lịch khám ngay hôm nay qua hotline 1900 886648 để được PhenikaaMec theo dõi thai kỳ toàn diện, khoa học.
